Η νόσος ονομάζεται COVID-19, δηλ. νόσος κορωνοϊού (Corona Virus Disease) που εμφανίστηκε το 2019, προκαλείται από τον ιό ο οποίος ονομάζεται SARS-CoV-2, λόγω των ομοιοτήτων που έχει με τον ιό που προκαλεί τη νόσο SARS, και ανακαλύφθηκε στις αρχές Ιανουαρίου στην Κίνα, ο οποίος ανήκει στην οικογένεια των κορωνοϊών. Ο ιός φαίνεται ότι μεταδίδεται μέσω των σταγονιδίων από τον βήχα, τα οποία μολύνουν τα άτομα που τα εισπνέουν ή αγγίζουν μολυσμένες επιφάνειες.

Η εκτίμηση των κινδύνων που ενέχουν οι σοβαρές επιδημίες του στενού αναπνευστικού συνδρόμου (SARS) (SARS-CoV, ή νέος κορωναϊός της Ουχάν 2019) στις επιφάνειες, απαιτεί δεδομένα σχετικά με την επιβίωση αυτού του ιού σε επιφάνειες και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζεται από περιβαλλοντικές μεταβλητές, όπως η θερμοκρασία του αέρα και η υγρασία.

Με την χρήση υποκατάστατων ιών δίνεται η δυνατότητα να αυξηθούν τα διαθέσιμα δεδομένα για την επιβίωση των κορωνοϊών στις επιφάνειες. Οι ιοί της γαστρεντερίτιδας (TGEV) και ιού ηπατίτιδας ποντικού (MHV) θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως  υποκατάστατα για την έρευνα κινδύνου μετάδοσης και τα μέτρα ελέγχου για τους ιούς, όπως το SARS-CoV και τον ιό της γρίπης. 

Η μελέτη έδειξε ότι, όσον αφορά τη θερμοκρασία, ο ιός μπορεί να επιζεί σε 4° C ή 10° C για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αντίθετα, δεν είναι ανθεκτικός σε ζεστό καιρό και θερμοκρασίες των 30° C, και ο ιός αδρανοποιείται.  Σε 4° C ο μολυσματικός ιός επιζεί για 28 ημέρες. Η αδρανοποίηση του ιού είναι πιο γρήγορη στους 20° C σε σχέση με τους 4° C σε όλα τα επίπεδα υγρασίας. Η βραδύτερη αδρανοποίηση εμφανίστηκε σε χαμηλή σχετική υγρασία. Και οι δύο ιοί αδρανοποιήθηκαν ταχύτερα στους 40° C σε σχέση με τους 20° C. H έρευνα έδειξε ότι οι ιοί μπορούν να επιβιώσουν επί ημέρες σε επιφάνειες σε τυπικές θερμοκρασίες και σχετική υγρασία δωματίου. 

• Οι καλές καιρικές συνθήκες θα αποτελέσουν βασικό παράγοντα για την “κατάρρευση” του κορωναϊού

Σύμφωνα με τον καθηγητή John Nicholls από το Τμήμα Παθολογίας του Πανεπιστημίου του Χονγκ Κονγκ, θεωρεί ότι οι καλές καιρικές συνθήκες θα αποτελέσουν βασικό παράγοντα για την “κατάρρευση” του κορωναϊού.

Σύμφωνα με τον καθηγητή, το φως του ήλιου μειώνει την ικανότητα του ιού να αυξάνεται, ο χρόνος ζωής στο φως του ήλιου είναι 2.5 λεπτά και στο σκοτάδι είναι περίπου 13-20 λεπτά. “Το φως του ήλιου είναι πολύ καλό για τη θανάτωση των ιών” ανέφερε. 

Αυτός είναι ο λόγος που στο βόρειο ημισφαίριο σιγά σιγά ο κορωναϊός θα αδρανοποιείται καθώς εισέρχεται το ημισφαίριο σε πιο ζεστό καιρό, στην άνοιξη και το καλοκαίρι. Αντίθετα αποτελέσματα αναμένονται στο νότιο ημισφαίριο καθώς πλησιάζει το φθινόπωρο και ψυχραίνει ο καιρός.

«Ο κρύος καιρός αποτελεί ευνοϊκές συνθήκες για την εξάπλωση των περισσότερων αναπνευστικών ιών, εκ των οποίων οι πιο συχνές είναι οι κορωναϊοί, όπως το κοινό κρυολόγημα», ανέφερε ο καθηγητής.

• Η υγιεινή είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της εξάπλωσης του κορωναϊού

Ωστόσο, δεν πρέπει να εφησυχάζουμε στην βελτίωση του καιρού αλλά πρέπει να τονίσουμε την συνεχή επαγρύπνηση τηρώντας τις καλές πρακτικές υγιεινής. Οι καλές πρακτικές υγιεινής είναι ο πιο σημαντικός καθοριστικός παράγοντας περιορισμού της εξάπλωσης του ιού και των ιών γενικότερα. Οι καλοί τρόποι υγιεινής είναι το καλό πλύσιμο των χεριών, καλύπτουμε το στόμα μας όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε και καθαρίζουμε συχνά τις επιφάνειες που χρησιμοποιούμε εμείς και οι συνάνθρωποί μας.Η υγιεινή είναι ζωτικής σημασίας για την πρόληψη της εξάπλωσης του κορωναϊού .

Η κύρια διαδρομή για άμεση εξάπλωση μολυσμένων σταγονιδίων είναι όταν οι άνθρωποι βήχουν και φτερνίζονται, είτε μολύνουν τα χέρια τους, είτε τα σταγονίδια πέφτουν σε επιφάνειες, στην συνέχεια οι άνθρωποι που αγγίζουν  αυτές τις επιφάνειες έχουν αυξημένες πιθανότητες να μολυνθούν. Γι ‘αυτό  δίνουμε έμφαση στην υγιεινή των χεριών και τον συχνό καθαρισμό των επιφανειών. 

• Η αλλαγή του κλίματος θα μπορούσε να επιδεινώσει τις πανδημίες

Η κλιματική κρίση με την ολοένα και αυξανόμενη θερμοκρασία θεωρήθηκε πως θα ωφελήσει πραγματικά την υγεία μας, καθώς οι ιοί δεν μπορούν να επιζήσουν σε ζεστά περιβάλλοντα. Θεωρήθηκε ότι είναι ένα από τα λίγα θετικά της κλιματικής κρίσης, με λιγότερους θανάτους ως αποτέλεσμα αναπνευστικών ασθενειών. Νέες έρευνες έχουν δημιουργήσει αμφιβολίες για την υπόθεση αυτή. Η αλλαγή του κλίματος θα μπορούσε να επιδεινώσει τις πανδημίες. Αυτό έχει να κάνει με τον τρόπο με τον οποίο οι ιοί, συμπεριλαμβανομένης της γρίπης και του HIV, αναπτύσσονται και εξαπλώνονται. Έχει ήδη αποδειχθεί ότι ορισμένα στελέχη της γρίπης, που συνήθως εμφανίζονται τον χειμώνα, είναι πλέον σε θέση να επιβιώσουν σε θερμότερες θερμοκρασίες.

ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ – (MSc) Μεταπτυχιακός φοιτητής Καταστροφών & Κρίσεων, Τμήματος Γεωλογίας & Γεωπεριβάλλοντος Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ)
e-mail: [email protected]

Βιβλιογραφία 

Joris Zuid (2020), COVID-19 Symptoms Flu And Global Climate Change https://www.whatsorb.com/climate/corona-virus-flu-and-climate-change-is-there-a-connection

Lisa M. Casanova (2010) Effects of Air Temperature and Relative Humidity on Coronavirus Survival on Surfaces https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2863430/

Matt Woodley (2020) NewsGP , Warm weather may have helped suppress coronavirus https://www1.racgp.org.au/newsgp/clinical/warm-weather-may-have-helped-suppress-coronavirus